Theo
quan niệm của các học giả tư sản tại một số quốc gia, thì sức mạnh quốc phòng
chính là sức mạnh quân sự; sức mạnh quốc phòng còn là sức mạnh của sự liên minh
giữa hai hoặc một nhóm nước.
Thực
tế của quá trình lịch sử giữ nước của dân tộc Việt Nam cho thấy, xây dựng quốc
phòng không thể chỉ dựa vào sức mạnh quân sự, và trong bối cảnh mới của thế giới
hiện nay thì không thể trông chờ vào sự liên minh từ bên ngoài, mà xuyên suốt
trong sự nghiệp giữ nước của chúng ta là dựa vào sức mạnh của toàn dân. Lịch sử
trong các cuộc đấu tranh chống xâm lược của dân tộc Việt Nam đã chứng minh sức
mạnh vô địch của nhân dân, sức mạnh đó chính là ý chí, là tinh thần đoàn kết, tự
tôn dân tộc…
Với
đất nước chúng ta, “xây dựng nền quốc phòng không phải nhằm để tiến hành chiến
tranh, mà trước hết và chủ yếu là ngăn chặn, đẩy lùi nguy cơ xung đột, nguy cơ
chiến tranh; đập tan các âm mưu và hành động chống phá, lật đổ của các thế lực
thù địch; giữ vững môi trường hoà bình và ổn định để xây dựng và phát triển
toàn điện đất nước. Đó chính là mục tiêu cao nhất, xuyên suốt và nhất quán của
Đảng ta, nhân dân ta trong thực hiện chủ trương tăng cường tiềm lực quốc phòng,
xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”.
Xây
dựng một nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, trong đó củng cố vững chắc thế trận
lòng dân là một trong những nội dung cơ bản, quan trọng trong Chiến lược quốc
phòng của chúng ta.
Dưới
sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngay từ khi giành chính
quyền, thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, nền quốc phòng của nước ta đã
mang tính toàn dân và toàn diện sâu sắc. Có nghĩa nền quốc phòng đó do toàn dân
xây dựng và dựa vào sức mạnh tổng hợp của toàn dân, từ đó tạo nên sức mạnh giữ
nước vô địch (bao gồm cả chính trị, quân sự, kinh tế, văn hoá…). Như Chủ tịch Hồ
Chí Minh từng nói: “Không quân đội nào, không khí giới nào có thể đánh ngã được
tinh thần hy sinh của toàn thể một dân tộc”. Có nghĩa nền quốc phòng đó là sự hợp
lực của tất cả các tiềm lực chính trị, kinh tế, ngoại giao, văn hoá, khoa học,
công nghệ… Trong đó, tăng cường tiềm lực về chính trị - tinh thần là thế mạnh,
là cơ sở để phát huy tốt các tiềm lực khác. Trước hết, cần xây dựng, củng cố hệ
thống chính trị, trọng tâm là xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh; xây
dựng Nhà nước của dân, do dân và vì dân, gắn bó mật thiết với nhân dân; tuyên
truyền, giáo dục nhân dân thấm nhuần sâu sắc mọi đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước, hăng hái tham gia các phong trào cách mạng.
Một
trong những vấn đề cơ bản để tăng cường tiềm lực chính trị - tinh thần là xây dựng
củng cố vững chắc thế trận lòng dân. "Thế trận lòng dân" là một bộ phận
của tiềm lực chính trị - tinh thần; là thế trận dựa vào nhân dân, được nhân dân
ủng hộ, che chở giúp đỡ; đồng thời, huy động và khai thác tiềm lực to lớn từ
nhân dân, sức mạnh vô địch của nhân dân, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống
phá của kẻ thù trong thời bình và khi xảy ra chiến tranh. Thế trận này gắn kết
chặt chẽ với thế trận chiến tranh nhân dân, yếu tố đặc biệt quan trọng tạo điều
kiện cơ bản cho lực lượng vũ trang (LLVT) và nhân dân bám trụ, cơ động đánh địch,
bảo vệ địa phương, đất nước. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế
quốc Mỹ xâm lược, nhờ xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, biết khơi dậy và
phát huy lòng yêu nước, căm thù giặc và sức mạnh của lòng dân, các lực lượng
cách mạng đã tổ chức đấu tranh bằng nhiều hình thức, thực hiện Đảng bám dân,
dân bám đất, LLVT bám địch, liên tục vây ép, tiến công địch cả về chính trị,
quân sự, tiêu hao từng bộ phận sinh lực và phương tiện chiến tranh, "căng,
kéo, kìm, giữ địch", buộc chúng phải phân tán đối phó, góp phần làm cho địch
sa lầy bị động, tạo thế cho cấp trên và cùng bộ đội chủ lực ta tiêu diệt địch,
giành thắng lợi. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, "thế trận
lòng dân" tiếp tục được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta chăm lo xây dựng và
củng cố vững chắc; qua đó, tạo dựng thế trận quốc phòng toàn dân (QPTD), kết hợp
với thế trận an ninh nhân dân (ANND), phát huy sức mạnh tổng hợp của khối đại
đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, đấu tranh ngăn chặn và làm thất
bại mọi âm mưu, thủ đoạn "diễn biến hòa bình" và các hoạt động lợi dụng
"dân chủ, nhân quyền" để chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ vững
chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước; giữ vững
an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; đẩy mạnh công cuộc đổi mới, CNH,
HĐH vì mục tiêu "dân giầu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
Tuy
nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc xây dựng “thế trận lòng dân” trong
KVPT cũng bộc lộ những hạn chế, bất cập, mà Đại hội XI của Đảng đã nghiêm túc,
thẳng thắn kiểm điểm, rút kinh nghiệm, đó là: tình trạng suy thoái về chính trị,
tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên gắn với
tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí là nghiêm trọng; là thứ giặc “nội xâm” mà Chủ
tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời đã từng cảnh báo, đe dọa đến sự ổn định, phát
triển của đất nước. Cùng với đó, trong công tác xây dựng Đảng cũng còn nhiều
thiếu sót: năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của không ít tổ chức đảng còn thấp;
nhiều cấp ủy, tổ chức đảng chưa làm tốt công tác kiểm tra, giám sát và thi hành
kỷ luật đảng; kỷ luật, kỷ cương ở nhiều tổ chức đảng không nghiêm..., đã gây
tác động không nhỏ tới lòng tin của nhân dân và do đó sức mạnh của tiềm lực
chính trị - tinh thần cũng bị hạn chế.
Trước
tình hình ấy, Đại hội XII của Đảng đã chỉ rõ: Xây dựng "thế trận lòng
dân", tạo nền tảng vững chắc xây dựng nền quốc phòng toàn dân và nền an
ninh nhân dân. (Báo cáo chính trị trình Đại hội XII của Đảng - trang 35); xem
đây là nhiệm vụ thường xuyên, trọng yếu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của
cả hệ thống chính trị; trong đó, vai trò lãnh đạo của Đảng, sự điều hành, quản
lý của Nhà nước là yếu tố quyết định. Song, ý chí, nguyện vọng của quần chúng
nhân dân là cơ sở, điều kiện tiên quyết và là nhân tố chủ yếu tác động đến hiệu
quả xây dựng “thế trận lòng dân” trong thời bình cũng như chuyển hoá thế trận ấy
thành sức mạnh thời chiến để đánh thắng mọi kẻ thù. Do đó, "thế trận lòng
dân" chỉ có thể được xây dựng, củng cố trên cơ sở hệ thống chính trị vững
mạnh, trước hết và trực tiếp nhất là ở cơ sở, trong từng KVPT địa phương. Đây
cũng chính là xây dựng nền tảng, trọng tâm của xây dựng tiềm lực chính trị -
tinh thần của KVPT, đủ sức đề kháng trước mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của
các thế lực thù địch.
Từ
thực tiễn hoạt động xây dựng KVPT, để xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc
trong thời gian tới, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp; trong đó, tập trung
vào một số vấn đề trọng yếu sau:
Một
là, các cấp, các ngành cần nhận thức đúng vị trí, vai trò quan trọng chiến lược
của "thế trận lòng dân" trong thời kỳ mới; đồng thời, có các chủ
trương, chính sách đúng đắn, hợp lòng dân, chăm lo nâng cao đời sống mọi mặt của
nhân dân; tăng cường giữ mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân; tiếp tục
đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tạo thành cao
trào hành động cách mạng, thi đua rộng khắp ở địa phương. Mục tiêu xây dựng “thế
trận lòng dân” hiện nay là xây dựng và phát huy vai trò động lực to lớn, quyết
định của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc; là quá trình làm cho mọi người Việt Nam phát huy cao nhất tinh thần trách
nhiệm thực hiện nghĩa vụ công dân trong phạm vi trách nhiệm được giao. Xây dựng
“thế trận lòng dân” cũng là xây dựng nền tảng CT-XH của nền QPTD trong sự nghiệp
bảo vệ Tổ quốc trên cơ sở đồng thuận của toàn dân đoàn kết xung quanh Đảng, Nhà
nước, quyết tâm thực hiện công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng XHCN. Xây
dựng “thế trận lòng dân” vững chắc phải gắn với xây dựng cơ sở CT-XH bền vững
trong KVPT. Cấp ủy đảng, chính quyền các cấp ở địa phương cần nâng cao ý thức
trách nhiệm, hết lòng hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, luôn quan tâm
chăm lo nâng cao đời sống mọi mặt cho người dân; trước hết là “nâng cao dân
trí, bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài”, chăm lo sức khỏe nhân dân. Đảng và
Nhà nước cần tiếp tục có những chủ trương và giải pháp mạnh mẽ để giải phóng sức
sản xuất trong dân, huy động được nội lực từ dân; tạo điều kiện cho nhân dân
lao động luôn được tiếp cận với thành quả và biết ứng dụng thành tựu khoa học -
kỹ thuật, công nghệ tiên tiến vào hoạt động sản xuất; khuyến khích mọi người
dân vươn lên làm giàu chính đáng; tạo điều kiện hơn nữa để nhân dân vùng sâu,
vùng xa, vùng biên giới, biển, đảo phát triển toàn diện, thực hiện công bằng và
tiến bộ xã hội; đảm bảo tăng trưởng kinh tế đi đôi với giải quyết việc làm và
các vấn đề xã hội vì mục tiêu phát triển con người.
Hai
là, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, năng lực quản
lý, điều hành của chính quyền các cấp; kiên quyết đấu tranh khắc phục và đẩy
lùi tình trạng suy thoái chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, nhất là tệ
tham nhũng, lãng phí, tệ quan liêu, nhũng nhiễu xa rời nhân dân trong một bộ phận
cán bộ, đảng viên. Trước hết, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương phải có
chủ trương và tổ chức thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ KT-XH, xây dựng đội ngũ
cán bộ, đảng viên và các tổ chức, đoàn thể trong sạch vững mạnh; nâng cao hiệu
quả đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tệ quan liêu, nhũng nhiễu nhân dân.
Muốn vậy, phải phát huy tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở trong mọi hoạt động của tổ
chức đảng, chính quyền, nhất là trong lĩnh vực quản lý kinh tế, tài chính, công
khai minh bạch các quy hoạch, các định mức giá, các thủ tục, thời hạn giải quyết,
thi hành các quyết định quy hoạch đô thị, khu - cụm công nghiệp, giải tỏa - đền
bù đất đai, các dự án phát triển nông thôn…; bởi đây đang là những vấn đề
"nóng" gây bức xúc trong các tầng lớp nhân dân. Việc đấu tranh chống
tham nhũng, lãng phí, tệ quan liêu của các cấp, các ngành, địa phương phải kết
hợp giữa tuyên truyền giáo dục với tăng cường pháp chế XHCN và thực hiện nhiều
giải pháp, biện pháp đồng bộ để ngăn chặn, xử lý hiệu quả, thống nhất, kiên quyết
và triệt để.
Ba
là, nâng cao chất lượng công tác giáo dục QP-AN, kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng
thế trận QPTD với thế trận ANND trong điều kiện mới. Trong giáo dục, bồi dưỡng
kiến thức QP-AN, cần tiếp tục nghiên cứu đổi mới nội dung, chương trình, hình
thức, biện pháp một cách linh hoạt, phù hợp với đối tượng, địa bàn cụ thể; tập
trung quán triệt sâu sắc những quan điểm cơ bản của Đảng về xây dựng thế trận
QPTD gắn với thế trận ANND trong xây dựng KVPT vững chắc đến các cấp, ngành, tổ
chức CT-XH; khơi dậy trong mỗi người dân Việt Nam lòng yêu nước XHCN, ý thức
trách nhiệm, niềm tự hào về truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc, làm
cho nhân dân sẵn sàng đóng góp công sức, nhân lực, vật lực cho sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc.
Bốn
là, thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở; chăm lo bảo vệ quyền làm chủ của
nhân dân, tạo mọi điều kiện để "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm
tra". Dân chủ XHCN vừa là mục tiêu vừa là động lực cho công cuộc đổi mới đất
nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thể hiện mối quan hệ gắn bó giữa Đảng, Nhà nước
và nhân dân. Các cấp ủy đảng, chính quyền phải thường xuyên duy trì thực hiện
Quy chế dân chủ ở cơ sở một cách toàn diện trên các lĩnh vực: kinh tế, chính trị,
văn hóa, xã hội, QP-AN…; công khai các hoạt động của cơ quan, tổ chức, nhất là
người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương, để dân được bàn bạc, phản biện,
giám sát, kiểm tra, tạo ra bầu không khí thực sự dân chủ, phấn khởi, tích cực của
quần chúng nhân dân, tạo niềm tin vững chắc trong nhân dân đối với các chủ
trương của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương.
Năm
là, phát huy truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, xây dựng khối đại đoàn kết
toàn dân tộc làm cơ sở để xây dựng "thế trận lòng dân". Chủ tịch Hồ
Chí Minh lúc sinh thời đã căn dặn: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân.
Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”. Người căn dặn:
“Nước lấy dân làm gốc ”, “Gốc có vững cây mới bền, xây lầu thắng lợi trên nền
nhân dân”. Và, rằng: “Đoàn kết tất cả những người thật sự yêu Tổ quốc, yêu hòa
bình”, “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành
công”. Thực tiễn trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta cho thấy: nhờ
nêu cao truyền thống đoàn kết, tinh thần dân tộc, tự chủ, tự cường, nên nhân
dân ta đã bảo vệ toàn vẹn non sông gấm vóc, giữ vững nền độc lập và bản sắc văn
hóa của mình.
Trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, xây dựng, phát triển khối đại
đoàn kết toàn dân tộc đặt ra vừa cấp thiết vừa có tính chiến lược lâu dài; là
trách nhiệm của toàn xã hội mà trước hết là của hệ thống chính trị. Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam ở các địa phương, cơ sở giữ vai trò quan trọng trong xây dựng khối
đại đoàn kết toàn dân tộc và “thế trận lòng dân”. Các cấp ủy đảng, chính quyền,
đoàn thể ở địa phương cần hướng các hoạt động vào việc tập hợp đoàn kết rộng
rãi các tầng lớp nhân dân, các dân tộc, tôn giáo, giai cấp, các thành phần kinh
tế; đoàn kết ở mọi lứa tuổi, mọi giới, mọi tầng lớp nhân dân trong nước và kiều
bào ta ở nước ngoài, phát huy chủ nghĩa yêu nước chân chính, ý chí tự hào, tự
tôn dân tộc. Các chủ trương lãnh đạo phải thiết thực, hợp lòng dân, khơi dậy được
lòng tin, truyền thống yêu nước của nhân dân. Trên cơ sở đó, tạo được sự đồng
thuận và tác dụng trực tiếp trong các mối quan hệ giữa nghĩa vụ và quyền lợi của
người dân đối với nhiệm vụ chính trị của địa phương, với đất nước, với sự sống
còn của chế độ chính trị.
Xây
dựng "thế trận lòng dân" - trọng tâm của xây dựng tiềm lực chính trị
- tinh thần là cái gốc để xây dựng KVPT vững chắc, vì mục tiêu “dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” trong sự nghiệp CNH, HĐH và hội nhập quốc tế
của đất nước.
Là
người cán bộ, đảng viên, trước hết phải quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối
của Đảng về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, cụ thể là Nghị quyết
Đại hội Đảng lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X và Nghị
quyết Đại hội Đảng bộ Nhà trường lần thứ XVI. Thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện
phẩm chất, đạo đức lối sống trong sạch, lành mạnh, bản lĩnh chính trị vững
vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân, không giao động
trước mọi khó khăn thử thách. Chủ động, tích cực học tập, nâng cao trình độ
năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trên cương vị, chức trách được giao. Trong
thực hiện công tác chuyên môn, phải nêu cao tinh thần tự chủ, sáng tạo, dám
nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đặt lợi ích của tập thể lên trên lợi ích
cá nhân; chú trọng hiệp đồng chặt chẽ,
giải quyết đúng nguyên tắc, hài hòa, chính xác, nhanh gọn và phù hợp mọi nhiệm
vụ, góp phần vào kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, khoa, đơn vị nói
riêng và Nhà trường nói chung.
Trong
môi trường giáo dục - đào tạo, bên cạnh việc xây dựng phẩm chất, nhân cách của
người “quân nhân cách mạng”, góp phần “hình thành những giá trị mới về con người
với các phẩm chất về trách nhiệm xã hội, ý thức công dân, dân chủ, chủ động,
sáng tạo, khát vọng vươn lên” (Báo cáo chính trị trình Đại hội XII của Đảng -
trang 25) cũng cần phải nêu cao tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình
theo tinh thần Nghị quyết TW4 khóa XI, kiên quyết đấu tranh với lối sống thực dụng,
hưởng thụ, bệnh thành tích, cũng như những tác động tiêu cực từ mặt trái nền
kinh tế thị trường.
Thời
gian vừa qua, tình hình thế giới và khu vực có những diễn biến phức tạp, khó lường;
đặc biệt là vấn đề tranh chấp chủ quyền biển, đảo và hành động của Trung Quốc
đơn phương chiếm đóng, cải tạo phi pháp các thực thể trên quần đảo Hoàng Sa,
Trường Sa của Việt Nam. Trong bối cảnh đó, chúng ta phải “chủ động, kiên quyết,
kiên trì đấu tranh bằng các biện pháp phù hợp, bảo vệ được chủ quyền, biển, đảo,
vùng trời và giữ được hòa bình, ổn định để phát triển đất nước” (Báo cáo chính
trị trình Đại hội XII của Đảng - trang 33). Đồng thời, bằng thế giới quan,
phương pháp luận Mác-xít, kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu hiện của tư tưởng
hữu khuynh, tuyệt đối hóa vai trò của vũ khí trang bị kỹ thuật, coi sức mạnh quốc
phòng chính là sức mạnh quân sự, dẫn đến biểu hiện dao động, ngại khó, ngại khổ;
khắc phục những khuynh hướng giản đơn, chủ quan, duy ý chí, nóng vội, muốn thắng
nhanh, có ảo tưởng hoà bình, muốn xả hơi, mất cảnh giác với các thế lực thù địch.
Từ đó khẳng định một cách đanh thép rằng: Mọi kẻ thù đều không thể chiến thắng
chúng ta vì chúng không bao giờ có được nhân tố chính trị - tinh thần mà chúng
ta đang có và phát huy mạnh mẽ./.
Thanh Chí
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét